گۆڕان نیوز- یحیی صمدی یکی از روزنامه‌نگاران در یادداشتی تحت عنوان «خشونت، سلاح سرد و سکانس‌های تلخی که رقم می‌خورد» به بررسی پدیده خشنونت و نزاع‌های خیابانی پرداخته است این یادداشت را در ادامه می‌خوانید.
سر هیچ و پوچ! دقیقاً جلو چشم رهگذران به ویژه کودکان، زنان و دختران کلمات ناشیرین، نامشروع و بدی رد و بدل می شود و هزار و یک ناسزا همراه با مشت و لگد نثار هم می کنند، اما این نزاع با همین تصاویر به پایان نمی رسد، پایان بیشتر آنها با خشونت های خونبار همراه است، پایانی که جدول های جوی آب پیاده رو یا خیابان را به جوی خون مبدل می کند و عابرین با دیدن قطع شدن دست، مچ و یا بازوی یکی از نزاع کنندگان سهمشان جیغ و هراس است چرا که اجازه مداخله هم به دلیل قمه و چاقوی ضاربین و تهدید مداخله کنندگان، وجود ندارد و یا اگر هم مداخله ای صورت گرفته کارساز نبوده و پایان اینگونه نزاع ها که بر اثر خشونت های آنی شکل می گیرد منجر به سکانس هایی تلخ، یعنی مرگ دو یا یکی از طرفین دعوا شده است آنهم سر هیچ و پوچ یا موضوعات و مسائلی بسیار جزئی.
جالب است بدانیم آمارهای پزشکی قانونی که صرفاً مربوط به مواردی از نزاع که منجر به تشکیل پرونده قضایی و مراجعه به پزشکی قانونی شده است تقریباً وضعیت ناگواری از نزاع در کشور را روایت می کند؛ وضعیتی که بررسی های چند سال اخیر نشان می دهد روندی رو به رشد داشته است! ثبت صدها هزار نزاع در کشور فقط طی شش ماهه اول سال جاری یعنی فاجعه و این بسیار نگران کننده است که آینده تاریکی را در این حوزه برای همه ما ترسیم می کند.
در دو دهه گذشته، به ویژه چند سال اخیر شاهد و یا از طریق رسانه های گروهی شنونده اخبار ناخوشایندی از خشونت های آنی که منجر به قتل می شوند بوده ایم و متاسفانه آمار خشونت هایی که منجر به قتل یا نقص عضو می شود هر روز رو به افزایش و این موضوع بسیار جای نگرانی و تامل دارد.
براساس آمارها و بررسی وضعیت اجتماعی جوامع و از منظر کارشناسان، قرن بیست و به ویژه قرن حاضر شاهد ظهور آسیب‌های اجتماعی جدیدی بوده است و با توجه به توسعه فقر و کاهش درآمد مردم، در مقابل آسیب‌های اجتماعی رشد کرده است که روز به روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود و هیچ برنامه‌ی منظم و راهکار مدونی هم برای حل آنها هنوز وجود ندارد و هر روز جوامع را بیشتر درگیر می کند.
بحران‌های اقتصادی موجب شده تا افق دید و امید به زندگی در افراد کاهش یابد و وضعیت آسیب‌های اجتماعی در ایران و در این مناطق به یک وضعیت بحرانی تبدیل شود. مشکلات موجود در جامعه امروز ایران که مدیریت سیاسی و دولتی هم نتوانسته آنها را به خوبی مدیریت کند و همه این ها زمینه های شده که جامعه را با دشواری و معضلات و آسیب های فراوانی روبرو کرده است. بی ثباتی اقتصادی، مسأله بیکاری و اشتغال ناکافی، نرخ بالای حوادث جاده ای و ترافیکی، افزایش اعتیاد و طلاق و ده ها مورد بخشی از این مهم است.
امروزه اخبار بیشتر رسانه ها از جنگ و خونریزی و حادثه سخن می گوید و هیچ برنامه شاد و آموزشی برای جوانان وجود ندارد، همچنین در اخبارها مردم شاهد دعواهای مسئولان و نماینده‌‌های مجلس هستند، در جامعه هیچ دلیلی برای شاد زیستن نوجوانان و جوانان دیده نمی‌شود. جوانان نه آینده درستی دارند و نه وضعیت کنونی‌شان مطلوب است و وجود طلاق، بی‌سر و سامانی در امر ازدواج، بیکاری، اعتیاد همگی علل و عوامل خشونت در جامعه امروز هستند و چاقو‌کشی و سلاح سرد نیز به صورت ناخودآگاه به وجود می‌آید.
یک جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در رابطه با موضوع خشونت می گوید: آنچه باید در خشونت در نظر داشته باشیم این است که خشونت نه ذاتی، نه ارثی و نه نژادی است و هیچ انسانی از شکم مادر با خشونت متولد نمی‌شود بلکه خشونت یک پدیده اجتماعی تام است یعنی عوامل مختلفی در ایجاد خشونت افراد نقش دارد.
یک روانشناس نیز می گوید: بررسی اخبار نشان می‌دهد که مردم در شرایط عادی قرار ندارند. در نتیجه حوادث هم عادی نیست. قتلی که به دلیل درگیری بر سر جای پارک خودرو رخ می دهد نشان دهنده این است که شرایط عادی نیست و اگر همین‌طور پیش برود حوادث بدتری را شاهد خواهیم بود.
در طول دهه‌های گذشته وقوع قتل‌ها و اتفاقات ناگوار در اخبار حوادث مربوط به قاتلان و افرادی بود که با نقشه قبلی مرتکب جرم و جنایت می‌شدند، اما متاسفانه و در حال حاضر سر مسائل جزئی و روزمره با توجه به خشونت های آنی که صورت می گیرد، بیشتر نزاع ها و بگو و مگوها منجر به قتل یا با کمترین آسیب یعنی نقص عضو مواجه می شود.
آنچه در این رهگذر، دردآور و تلخ تر می نماید و عواقب خطرناک تری را به دنبال دارد افزایش خشونت و استفاده از سلاح سرد در میان نسل جوان و نوجوانان است که رشد صعودی دارد پس باید بپذیریم که معضلات و مشکلات اجتماعی ناشی از مدیریت ضعیف دولت بوده و البته مشکل همه‌ی ماست و کمک به حل این مشکلات عزم همگانی را می‌طلبد.
به گفته بسیاری از کارشناسان قضایی و حقوقی کشور استفاده از سلاح سرد درجامعه طی چند سال گذشته منجر به افزایش ضرب و جرح و همچنین قتل های عمد و غیرعمد شده است به طوری که طبق آمار اعلام شده از سوی مسئولان پزشکی قانونی کشور مهم ترین دلیل بسیاری از قتل ها از سوی جوانان در جامعه استفاده از سلاح سرد است که به صورت آسان در دسترس قرار دارد که متاسفانه شاهد فجایع و نتایج تاسف بار آن بوده ایم.
باید اذعان داشت که همه انسان ها در جهان هستی، با توجه به شیوه زندگی و تحصیل، آموزش و مشکلات پیش روی و دلایل مختلف دیگری که در سطور قبلی به آن اشاره شد احتمال دارد دچار عصبانیت و خشونت شوند و نمی توان گفت در این دنیا هیچ انسانی هرگز عصبانیت و خشم را تجربه نکرده است.
انسانها ذاتاً پاک هستند باید دید چه چیزی این مردمان پاک را تبدیل به جوانان معترض کرده است. یا چه عللی باعث می‌شود افراد به خاطر مسائل کوچک مرتکب قتل و جنایت شوند. جوانان عمدتا ناامید و بیکار هستند. مسولان و متولیان باید بپذیرند و متوجه شوند که مردم دچار مشکلات روحی-روانی و وضعیت نابسامان اقتصادی و اجتماعی شده‌اند.
عصبانیت و خشونت و سوء استفاده از این طرز رفتار می تواند شیوه های مختلفی داشته باشد که همه به نوعی آنها را دیده و یا شنیده و یا مطالعه کرده ایم از خشونت خانگی، خشونت علیه زنان، خشونت علیه کودکان، خشونت های جنسی، خیابانی، عاطفی و انواع دیگر آن که فرصت پرداختن به آن در این مجال میسر نمی باشد و نه در تخصص نگارنده بوده و نه هدف اصلی این نگارش است.
هدف اصلی این متن توجه و تاکید به اجراء و تلاش بیشتر توسط متولیان و خود مردم و سمن ها برای تحقق فرهنگ”نه به سلاح سرد” است که حدود دو سال پیش در سنندج شکل گرفت و به دلایلی نتوانست ادامه پیدا کند، اما امروز با وجود قتل های که ناشی از خشونت های آنی بوده و توسط سلاح سرد و در لحظه انجام گرفته است که برای نمونه فقط در شهریور ماه سال جاری شاهد چندین قتل بوده ایم و چندین خانواده داغدار شده اند ضرورت دارد همه جامعه برای حمایت از ” نه به سلاح سرد” جدی تر و مصمم تر باشند تا کمتر شاهد اخبار ناخوشایندی در ارتباط با این موضوع باشیم. پس باید بپذیریم که برای مقابله با خشونت هایی که منجر به استفاده از سلاح سرد منجر می گردد راهی سخت و پر دردسر، اما شدنی در پیش رو داریم و باید برای تحقق این اقدام، همه اقشار جامعه را به همکاری و همراهی دعوت کرد چرا که اینگونه حرکت ها مصداق توجه و تحقق امر به معروف است که یک وظیفه همگانی است و باید آن را تقویت و حمایت کرد و مهمتر از آن در پیش قراول اینگونه حرکت های مردمی، متولیان و نهادهای مرتبط با هرگونه حمایت و توان بیشتری حضور داشته باشند چرا که مهمترین مسولیت در این حوزه هم جهت پیشگیری و هم جهت مقابله از وظایف دولت و نهادهای مرتبط است. اقدامات مرتبط و فرهنگی و آموزشی باید بیشتر مورد توجه باشد و خود مردم نیز در ابتداء از کانون خانواده ها باید برای این حوزه همراه و همگام بوده و جهت کاهش این معضل تلاش بیشتری داشته باشند.
نقش رسانه ها، سمن ها و انجمن های اجتماعی و فرهنگی و مشارکت مردم و به ویژه اقشار مختلف حوزه های مرتبط می تواند برای کاهش و مقابله با این مهم بسیار کارساز باشد.
یکی از موارد مهم تری که در جامعه سبب نگرانی و آسیب رساندن بیشتری به مردم شده است استفاده از شمشیر و قمه و قداره و انواع سلاح های سرد خطرناک دیگری که توسط افرادی است که به صورت گروهی و با هدف انجام یک حادثه وحشتناک، باج گیری، خفت گیری و زورگیری صورت می گیرد که ضرورت دارد همه نهادها و دستگاه های ذیربط اعم از مجلس شورای اسلامی، قوه قضاییه و وزارت دادگستری نسبت به تقنین محکمتر و قوی تر قوانین مورد نیاز و اصلاح قانون به کارگیری سلاح سرد، برخورد جدی تر و اشد مجازات را برای چنین شیوه های مصوب و اجرایی کنند و در این راستا برای امنیت و حفظ جان شهروندان و آرامش جامعه پلیس را بیشتر حمایت و همراهی کنند.
ما در جریان حوادث و مشکلات زیادی قرار گرفته ایم و چاره ای جز مبارزه نداریم زیرا زندگی فرصتی ارزشمند، سیاحتی دلنشین و شگفت انگیز است که باید بیشتر به آن فکر کنیم و از آن به شیوه صحیح و درست استفاده کنیم و نباید اجازه بدهیم عادت های مخرب آن را از ما بگیرد و بدانیم که هیچ کاری نشدنی نیست و بیماری لاعلاج نیز وجود ندارد؛ اگر خود پیش قدم نشویم هیچ کس برای ما وطنمان را نمی سازد. اجازه ندهیم بیشتر از این، این آسیب و معضل بزرگ وارد زندگی و روح و فکر جوانانمان و جامعه شود و این مهم با همت همه ما شدنی است زیرا اگر امروز به فکر نباشیم و اقدام نکنیم فردا دیر خواهد شد و پشیمانی سودی ندارد به این نکته بیشتر و بهتر بیاندیشیم که فرداها دوباره دیر خواهد شد.