گۆڕان نیوز- اقتصاد ورزش به بکارگیری تئوری های اقتصادی برای تحلیل فعالیت های ورزشی اطلاق می شود یا به بیان دقیق تر اقتصاد ورزش به ارزیابی مسائل و الگوهای تخصیص بهینه منابع در سه بخش عملکرد ورزش، تولیدات ورزش و توسعه ورزش می پردازد.
گستردگی ورزش و میزان تاثیرگذاری آن در اشتغال، سلامتی و پیشگیری، بازتعریف و ایجاد هویت، افزایش غرور ملی، سبک زندگی، کاهش میزان جرم و جنایات و ناهنجاری‌ها، کاهش مصرف مواد مخدر و سیگار، افزایش امید به زندگی، رشد اقتصادی و تغییر چهره کشورها در عرصه بین المللی و تاثیرگذاری در مناسبات کشورها و … به قدری است که ورزش را به عنوان یک صنعت تاثیرگذار در جامعه کنونی مطرح ساخته است.
صنعت ورزش به مجموعه فعالیت های مرتبط با تولید، مبادله و بازاریابی کالاها و خدمات ورزشی گفته می شود که در ارتقای ارزش افزوده نقش داشته باشند.
سهم ورزش در بودجه خانوار و مخارج دولت
ورزش در کشورهای توسعه یافته سهم قابل توجهی در مخارج خانوار دارد و در دهه های گذشته در کشورهای در حال توسعه نیز سهم ورزش در مخارج خانوار و بودجه دولت افزایش پیدا کرده است که نشان دهنده اهمیت و تمایل ترجیحات افراد به سمت ورزش است. البته برخی ورزش را ابزاری برای حرکت ملل در مسیر جهانی شدن و عامل مهمی در ایجاد تغییرات فرهنگی می دانند و افزایش بیشتر سهم ورزش در مخارج دولتی و حمایت دولت از بخش خصوصی را خواستارند.
جنبه های مختلف اقتصاد ورزش
۱ – ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم
۲ – تولید کالاها، تجهیزات و مکمل های غذایی در ورزش
۳ – صادرات کالاها و خدمات ورزشی (تجارت بین الملل)
۴ – رونق گردشگری و توسعه بازارهای محلی از طریق حوادث ورزشی
۵ – تبلیغات، انتشارات و حق پخش تلویزیونی
۶ – ایجاد تاسیسات و امکانات گسترده ورزشی
۷ – مسائل فرهنگی و امنیتی
۸ – افزایش رفاه عمومی و سرمایه اجتماعی و انسانی در جامعه
۹ – مدال های دریافت شده در المپیک (شهرت و رقابت بین المللی)
می توانیم اثرات مستقیم اقتصادی ورزشی رااینگونه بیان کرد
- بهبود سلامت
- افزایش بهره وری
- رشد اقتصادی
- ایجاد اشتغال
- افزایش نیروی داوطلب
- رشد اقتصادی منطقه‌ای
- افزایش توریسم
اثرات غیرمستقیم : - کاهش غیبت از کار
- بهبود سلامت (افزایش امید به زندگی)
- کاهش مصرف مواد مخدر و سیگار
- کاهش میزان جرم و جنایت و بزه کاری
- افزایش به زیستی (کیفیت زندگی)
- افزایش کیفیت آموزش
- کاهش خودکشی
- بهبود سرمایه اجتماعی
اثرات خرد اقتصادی ورزش : - تولید کالاها و تجهیزات و خدمات ورزشی توسط بنگاه‌ها و شرکت‌ها
- خرید کالاها و تجهیزات و خدمات ورزشی توسط خانوار (هزینه‌های ورزشی خانوار)
حامیان مالی در ورزش - حق پخش تلویزیونی، تبلیغات و انتشارات
- بلیت فروشی
- نقل و اتقالات بازیکنان
- گردش مالی باشگاه
در کشورهای توسعه یافته باشگاه های ورزشی در انواع ورزش ها به صورت یک بنگاه اقتصادی عمل می کنند و حداکثر کردن سود مبتنی بر جذب بیشتر و بهتر طرفداران و حامیان مالی را، هدف فعالیت اقتصادی- فرهنگی خود قرار داده اند و همین امر منجر به تخصیص بهینه منابع در اقتصاد ورزش شده است، اما رقابت در این صنعت و بالطبع ساختار بازار متفاوت می باشد؛ زیرا رقابت دو باشگاه فوتبال با رقابت دو بنگاه تولید کننده لوازم برقی متفاوت می باشد. ساختار بازار در اقتصاد ورزش، «تعادل رقابتی» است. با این مفهوم که تیم های ورزشی به طور کلی عملکرد بهتری خواهند داشت اگر تیم های موجود کیفیت مناسبی داشته باشد. نکته مورد توجه در اقتصاد ورزش وجود اثرات جانبی مثبت آن برای جامعه و بخش های دیگر اقتصادی است مانند سلامت فیزیکی و روانی جامعه، جذب گردشگر، ارتقای سرمایه اجتماعی (تقویت کارگروهی و نظم پذیری، روحیه رقابت، عِرق ملی، بازی جوانمردانه، ) و… که سرمایه گذاری دولت در این بخش را توجیه می کند. ورزش نه تنها در سطح ملی یک صنعت درآمدزا می باشد بلکه شدیدا می تواند به توسعه اقتصادهای محلی و کوچک کمک کند. تقویت ساختار بازار و قوانین ورزش در سطوح استانی و منطقه ای می تواند به رشد صنعت ورزش و منافع اقتصادی ناشی از آن در این مناطق کمک کند. شاید بعضی از جنبه های ورزش مانند هزینه های زیربنایی و زیرساختی در مراحل ابتدایی در کشوری مانند ایران یک کالای عمومی محسوب شود و دچار شکست بازار شده و نیاز به دخالت و حمایت دولت باشد تا با استفاده از بازدهی ها نسبت به مقیاس، واحدهای ورزشی توانایی اداره به صورت خصوصی را در خود ایجاد کنند. در مباحث تجارت بین الملل این موضوع با عنوان «حمایت از صنایع نوزاد» مطرح می شود.
توصیه های اقتصادی به ورزش ایران
۱ – حمایت از صنعت ورزش با در نظر گرفتن نوع و ساختار بازار در این صنعت
۲ – توجه به هزینه مبادله، قوانین و مقررات مربوط به کسب درآمد در ورزش
۳ – توجه به پایه مالیاتی در این صنعت و راهکارهای علمی و جدید در بهره برداری از این پایه مالیاتی گسترده
۴ – احترام به مالکیت معنوی در ورزش
۵ – سهم بانوان از مخارج ورزشی در سطح خانوار و ملی
۶ – ایجاد توازن جغرافیایی در تخصیص بودجه ورزشی و سهم مناطق محروم از بودجه ورزشی
۷ – عدم دخالت دولت در عزل و نصب ها به منظور کاهش حساسیت های سازمان های بین المللی بهمنظور افزایش کارآیی عملکرد فدراسیون ها
۸ – ایجاد رشته های اقتصاد ورزش و مدیریت ورزش در دانشگاه به منظور تحقیقات علمی معتبر در این زمین
ستار ویسی
رییس کمیته قویترین مردان جوانرود